Ýþleminiz Yapýlýyor.
Antalya - Alanya karayolunun 44. km.sinden kuzeye I dönen yolun 2. km.sinde yer alan Aspendos, sadece i Anadolu'nun deÄŸil tüm Akdeniz dünyasının en iyi korunan Roma Dönemi tiyatrosuna sahip olmasıyla ünlüdür. Åžehir, bölgenin en büyük nehirlerinden Köprüçay (Antik Eurymedon) yakınlarındaki tepe düzlüÄŸünde kurulmuÅŸtur. Ä°.Ö. 5. y.y.da basılmış I sikkelerinde adı Estvediys olarak geçer. Anadolu kökenli 1 bu ad, ÅŸehrin çok eskilerden beri yerleÅŸim gördüÄŸünün I kanıtıdır. Akdeniz ile ulaşımını ve geliÅŸmesini i yakınındaki nehre ve dolayısıyla çevresindeki bereketli i topraklara borçlu olan Aspendos'ta bugün çoÄŸunlukla M tiyatro ve su yolları ziyaret edilir. Åžehre ait diÄŸer yapıların kalıntıları ise tiyatronun yaslandığı tepenin düzlüÄŸünde yer alır.
Ä°.Ö. ö.y.y.da Pers egemenliÄŸini yansıtan sayfalar ilginçtir. Tarihçiler ÅŸehrin yakınlarında akan nehrin kenarında Ä°.Ö. 467 yılında Yunanlılarla Persler arasında geçen, Eurymedon savaşı adıyla anılan savaÅŸta Yunan tarafının kazandığından bahseder. Aspendos, Büyük Ä°skender'e hileli yollarla direnme göstermeye çalışsa da sonuçta teslim olup, ÅŸehirde yetiÅŸtirilen ünlü atlar ve altın karşılığındaki vergi borcunu kabul etmiÅŸlerdir.
Ä°skender'in ölümünden sonra Ptolemaios egemenliÄŸine giren ÅŸehrin, en parlak dönemi ÅŸüphesiz, ünlü tiyatro ve su yollarının inÅŸa edildiÄŸi Roma Ä°mparatorluk dönemidir. Aspendos Tiyatrosu, gerek mimari özellikleri gerekse iyi koruna gelmiÅŸliÄŸi ile Roma Devri tiyatrolarının günümüzdeki en seçkin temsilcilerinden biridir. Tanrılara ve devrin imparatorlarına adanan yapı, Roma tiyatro mimarisinin ve yapım tekniÄŸinin son çizgilerini sergiler. Devrinin görkemli yapılarından biri olan Aspendos tiyatrosu 15-20.bin kiÅŸi alabilmekteydi, imparator Marcus Aurelius devrinde (i.S. 161-180) Theodoros'un oÄŸlu mimar Zeno tarafından inÅŸa edilmiÅŸtir. GiriÅŸin iki yanında Grekçe ve Latince yazıtlardan Curtius Crispinus ve Curtius Auspicatus adlı ÅŸehrin zengini iki kardeÅŸ tarafından yaptırıldığı anlaşılmaktadır. Tiyatronun yanında ÅŸehrin ziyaret edilebilir en önemli kalıntıları suyollarıdır. Aspendos suyolu sistemi antik suyollarının günümüze dek koruna gelmiÅŸ en iyi örneklerinden biridir. Genel görünümü, yaklaşık 1 km. uzunluÄŸundaki kuzey-güney konumlu kemerli köprünün her iki ucundaki su basınç kuleleri oluÅŸturur. Åžehrin suyu tepede yer yer görülebilen ana kayaya oyulmuÅŸ armut ÅŸekilli sarnıçlarda toplanırken, i.S. 2. ve 3.y.y. larda tüm yapılarla beraber su yolu sistemi geliÅŸtirilerek suyun daha düzenli elde edilmesi baÅŸarılmıştır. Tiyatronun yaslandığı, yer yer sur duvarları ile çevrili tepenin üzerinde ise ÅŸehir merkezinin yapıları olan agora, bazilika, anıtsal çeÅŸme, meclis binası ile anıtsal tak, cadde ve Hellenistik tapınak, görülmesi gerekli kalıntılardır.
Böylesine ufak bir ölçekte bir kentin Akdeniz dünyasının en geçerli parasını basması ve anıtsal yapılarla donanması ekonomisindeki rahatlıkla açıklanabilir. Åžehir ekonomisini ayakta tutan en önemli ihraç ürünü bugün kurutulup pamuk tarımında kullanılan, yakınlarındaki Kapria gölünden elde edilen tuzdur. DiÄŸer ihraç ürünleriyle beraber ulaşıma elveriÅŸli nehir aracılığıyla diÄŸer Akdeniz pazarlarına gönderilen tuz, ÅŸehrin en önemli gelir kaynağıydı. Ayrıca baÄŸcılık ve buna baÄŸlı olarak ÅŸarapçılık, zeytin ve zeytinyağı ile diÄŸer tahıl ürünleri ve yaÅŸ meyve ÅŸehrin tarıma dayalı diÄŸer ihraç ürünleriydi. Tarihçiler Aspendos'ta yetiÅŸtirilen atların tüm YakındoÄŸu ve Akdeniz dünyasının en aranır atiarı olduÄŸunu yazarlar. Ayrıca kilim ve benzeri tekstil ürünleri ile limon aÄŸacından yapılmış mobilyaların baÅŸta Roma olmak üzere diÄŸer Akdeniz merkezlerinin de en aranılır hediyelik eÅŸyası olduÄŸu kaydedilmektedir.
Aspendos Bizans ve Selçuklu dönemlerinde varlığını sürdüren ÅŸehirlerden biridir. Ünlü tiyatroda Selçuklu dönemi onarım izlerini özellikle dış cephe ortasındaki anıtsal kapı eklentisinde ve cephesindeki koyu kırmızı zigzag desenli sıva kaplamada görmek mümkündür. Selçuklu sultanlarının konakladıkları, kervansaray olarak düzenlendiÄŸi düÅŸünülen sahne binasının günümüze dek saÄŸlam kalabilmesinin en önemli nedeni de bu Selçuklu onarım ve korumacılığına baÄŸlanır. Ulu Önder Atatürk 1930 yılında burayı ziyaret etmiÅŸ, "onarılıp yeniden kullanılması" için direktifler vermiÅŸtir.
