ÇEŞME TARİHİ

Çeşme İlçesinin Tarihi M.Ö. 1400 yılına dayanmaktadır. Yöremizde ilk medeniyetin, 12 İyon kentinden biri olan ERYTHRİA (Ildırı Köyü) ile başladığı bilinmektedir. Arkeolojik kalıntılardan elde edilen bilgilere göre yörede ilk yerleşimin, LİKYA, KARYA ve PAMFİLYALILAR tarafından yapıldığı anlaşılmaktadır. Çeşme Yöresi M.Ö. VII.yılında, İyon Kentleri içinde kurulan dini ve siyasi birliğe “PANİONİON”’a girmiştir. 12. İyon kentleri içinde zamanla önemli bir konuma ulaşmıştır. M.Ö. 560 da, LİDYA Egemenliğinde yaşamıştır. M.Ö. 500 de oldukça zenginleşen bölge Atinalılar ve Ispartalılar ile birlikte yaşamıştır. Deniz Ticaretinin yanında kara ticareti de önem kazanmaya başlamıştır.

Çeşme bölgesi, M.Ö. 334 de Makedonyalı Büyük İskender’in ve daha sonraları KELTLER’ in GALATLAR’ ın BERGAMA Krallığı ve ROMALI’ ların egemenliğinde kalmıştır. 26.Ağustos.1071 Malazgirt Savaşından sonra Türklerin Anadolu’ ya girmesi ve yurt edinmesiyle 1080-1081’ de Emir Çaka (ÇAHA) Bey Komutasında Çeşme Bölgesi Türklerin eline geçmiştir. 1380 yılında Aydınoğlu İSA Bey, Çeşmeyi Bizanslılardan alarak bir deniz üssü haline getirmiştir. Bölgede Çeşmelerin çok olmasından dolayı buraya “ÇEŞME” adına vermiştir. Yıldırım Beyazıt zamanında Çeşme Osmanlı hakimiyetine girmiştir. ÇEŞME 15 ve 16.yüzyıllarda Anadolu’nun en önemli ihracat merkezi durumuna gelmiştir. Deniz Ticaretinin yanında, kara ticareti de önem kazanmıştır.17.yüzyıla kadar Çeşme ticari özelliğini korumuştur. 17.yüzyıldan sonra İzmir yöresi önem kazanmaya başlamıştır. Çeşme yöresi Zeytinyağı, Şarap, Üzüm, Sabun ve Sirke üretimi ve ihracatı yönünden büyük önem taşıyordu. Çeşme Yöresi Türk Tarihi açısından kalıcı birçok eserleri kazanmıştır. Bunların en önemlileri, Çeşme Kalesi, Kanuni Kervansarayı, Çeşmeler, Hamam ve Camilerdir. Çeşme I. Dünya Savaşından sonra Yunanlıların eline geçmiştir. Kurtuluş Savaşında FAHRETTİN ALTAY PAŞA Komutasındaki Süvari Birliklerimiz, 16 Eylül 1922’ de Çeşmeyi düşman işgalinden kurtarmışlardır.

Çeşmenin Sosyal, Ekonomik ve Kültürel Durumu : Çeşme Ülkemizin önemli bir Turizm bölgesidir. Kış Mevsiminde 37736 olan Nüfus, Yaz aylarında artarak 150.000 – 200.000’ i bulmaktadır. Halkın önemli bir bölümü Turizm geliri ile geçimini sağlamaktadır. Turizm dışında Balıkçılık, az nisbette hayvancılık, Ziraat etkinlikleri yer almaktadır. Çeşmenin Kavunu, Soğanı, Anasonu,İncir ve Sakız Reçelleri, Sakız Koyunları ve koçları, Çipra Balığı, Mercan,Levrek, Sinarit ve gopez balıkları ünlüdür. Önemli Yemekleri arasında, Tarhana Çorbası, Yeşil Mercimek Çorbası, Kadınbudu Köfte, Patlıcan Dolması, Yaprak Sarma, Kuru Fasulye, Bulgur Pilavı yer almaktadır. Çeşme Halkında daha önceki yıllarda yaşatılmış ancak, günümüzde önemini yitirmiş adetler de vardır. Bunlar Nisan Balığı gönderme, Testi Kırma, Küp Kırma, Şeker işi gönderme, Mamur Baba Öyküsüdür.